Czego dotyczy Prawo zamówień publicznych?

Kiedy stosuje się Pzp?

Prawo zamówień publicznych określa, kto jest zobowiązany do stosowania jego przepisów. Ustawa wprowadza podział zamawiających na trzy główne kategorie - zamawiających publicznych, sektorowych oraz subsydiowanych.

Zamawiający publiczni

Do tej grupy należą:

• Jednostki sektora finansów publicznych, takie jak ministerstwa, urzędy centralne i samorządowe.
• Państwowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej.
• Osoby prawne utworzone w celu zaspokajania potrzeb powszechnych, które nie mają charakteru przemysłowego ani handlowego, finansowane w ponad 50% ze środków publicznych lub kontrolowane przez państwo.

Zamawiający sektorowi

Zamówienia sektorowe dotyczą podmiotów wykonujących działalność sektorową takich jak dostarczanie wody czy energii elektrycznej oraz transportu publicznego. Dla tych zamówień obowiązują progi unijne, a zamawiający muszą stosować przepisy Pzp, jeśli wartość przekracza te progi.

Zamawiający subsydiowani

Podmioty inne niż publiczne lub sektorowe muszą stosować przepisy Pzp, jeżeli ich zamówienia są finansowane w ponad 50% ze środków publicznych, ich wartość przekracza progi unijne, a przedmiotem zamówienia są określone roboty budowlane lub usługi związane z budową infrastruktury publicznej takiej jak szpitale czy szkoły.

Co obejmuje Prawo zamówień publicznych?

• Zamówienia klasyczne to takie, których wartość przekracza kwotę 130 000 złotych. Muszą one być udzielane przez zamawiających publicznych zgodnie z przepisami Pzp. Przykłady takich zamówień to budowa dróg czy dostawa sprzętu komputerowego do szkół.
• Zamówienia sektorowe dotyczą podmiotów wykonujących działalność sektorową takich jak dostarczanie wody czy energii elektrycznej oraz transportu publicznego. Dla tych zamówień obowiązują progi unijne, a zamawiający muszą stosować przepisy Pzp jeśli wartość przekracza te progi.
• Zamówienia obronności i bezpieczeństwa obejmują dostawy i usługi związane z obronnością i bezpieczeństwem państwa, gdy ich wartość przekracza progi unijne. Mogą to być np. sprzęt wojskowy czy systemy ochrony infrastruktury krytycznej.

Problemy ze stosowaniem Pzp

Pomimo jasno określonych przepisów praktyce stosowanie Prawa zamówień publicznych nie zawsze jest jednoznaczne. Jednym z problematycznych obszarów jest prawidłowe zakwalifikowanie danego rodzaju zamówienia, które prowadzić do błędów interpretacyjnych oraz sporów prawnych.

Przykładem może być orzeczenie Krajowej Izby Odwoławczej (KIO) o sygnaturze KIO 1271/21 dotyczące zamówienia na budowę pompowni głównego odwadniania kopalni węgla kamiennego, gdzie Izba stwierdziła, że mimo iż formalnie było ono związane z budową i faktycznie dotyczyło procesu wydobywania węgla, nie kwalifikuje je jako zamówienie sektorowe.

Izba zaznaczyła, że działalność związana z wydobyciem węgla obejmuje sam proces wydobycia, ale również przygotowanie do niego oraz likwidacje działalności. W rezultacie dla tego typu zamówień należy stosować przepisy dotyczące zamówień sektorowych, co nie zostało uwzględnione przez zamawiającego.

Prawo Zamówień Publicznych stanowi ważny element regulujący proces zakupów sektora publicznego. Jego celem jest zapewnienie przejrzystości, konkurencyjności oraz efektywności zamówień publicznych, Przepisy obejmują szeroki zakres podmiotowy i przedmiotowy, precyzując kto i w jakich okolicznościach jest zobowiązany do ich przestrzegania.