Dwa tygodnie temu na jednej z prywatnych posesji w okolicy łęczyńskiego ratusza zostały ścięte dwa duże świerki. Właściciel nie musiał uzyskiwać pozwolenia od gminy na wycinkę dzięki tzw. ustawie Szyszki, czyli nowelizacji ustawy o ochronie przyrody, którą Sejm przyjął w głosowaniu w sali kolumnowej w grudniu ubiegłego roku.
Nowe przepisy firmowane nazwiskiem ministra środowiska Jana Szyszki weszły w życie od 1 stycznia. Pozwalają na wycinkę drzew bez zezwolenia na prywatnych działkach. Jedynym warunkiem jest to, żeby wycinka nie miała związku z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Wyciąć drzewa bez papierologii postanowił właściciel działki położonej u zbiegu ulic Piłsudskiego i Krasnystawskiej w Łęcznej, w bezpośrednim sąsiedztwie Rynku I. Jak powiedział nam właściciel działki Tomasz Kowalski, przed wycinką udał się on do urzędu miejskiego w Łęcznej, gdzie upewnił się, że nie musi wypełniać żadnych dokumentów w ratuszu. Pracownica spojrzała tylko z okna ratusza na działkę i drzewa, informując, że jest nowa ustawa i może je wyciąć bez pozwolenia.
Jednak Stare Miasto w Łęcznej objęte jest ochroną konserwatorską i na wszelkie zmiany na działkach zgodę musi wyrazić wojewódzki konserwator zabytków w Lublinie. Ochronie podlega zespół urbanistyczny Łęcznej obejmujący m. in. historyczny układ trzech rynków wraz z siatką ulic, skalą zabudowy miejskiej. Chroniona jest również zieleń na tym terenie.
Właściciele działek położonych w obszarze podlegającym ochronie konserwatorskiej muszą więc uzyskać zgodę konserwatora zabytków, jeśli chcą przebudować swój dom czy wyciąć drzewo na własnej działce. Ustawa Szyszki nie zwalnia ich z tego obowiązku.
Takiej zgody nie uzyskał właściciel działki położonej obok Rynku I w Łęcznej. - W przypadku nieruchomości będących własnością osób fizycznych uzyskania pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków wymagają wszelkie działania zmuszające do zmiany zabytku, w tym związane z usuwaniem drzew i krzewów – mówi Dariusz Kopciowski, wojewódzki konserwator zabytków w Lublinie, który wysłał list do władz samorządowych (m. in. do burmistrza Łęcznej) z prośbą o zwrócenie uwagi na wycinkę drzew na chronionych terenach.
- Działania polegające na zniszczeniu zieleni w obrębie układu urbanistycznego stanowią czyn przestępczy, dlatego po przeprowadzeniu oględzin wystąpimy do prokuratury o wszczęcie dochodzenia – dodaje. Za to przestępstwo grozi kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do pięciu lat (lub do dwóch, jeśli sprawca działa nieumyślnie) i kara finansowa.
Na działce, na której właściciel wyciął świerki wiszą banery reklamujące biuro projektowe. Jak się okazało, właściciel nieruchomości Tomasz Kowalski jest architektem z Łęcznej. Nie zgodził się na publikację rozmowy z „Tubą Łęcznej”. Stwierdził, że nie wiedział o konieczności uzyskania zgody konserwatora na wycinkę drzew, uzyskał ją jedynie na przebudowę budynku stojącego na działce.
Ustawa Szyszki
Przed 1 stycznia jeśli właściciel chciał wyciąć na działce drzewo, które miało więcej niż 10 lat, musiał uzyskać pozwolenie wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Autorzy nowelizacji, posłowie PiS uważali, że przepisy wprowadzały tylko niepotrzebną papierologię, bo pozwolenia prawie w każdym przypadku były wydawane.
Po zmianach ministra Szyszki można wycinać drzewa na prywatnych działkach bez pozwolenia, jeśli obwód pnia drzewa na wysokości 130 cm nie przekracza 100 cm. Dotyczy to: kasztanów (kasztanowców zwyczajnych), klonów (klonów jesionolistnych i srebrzystych), akacji (robinii akacjowych), wierzby i topoli. Pozostałych, jeśli obwód nie przekracza 50 cm.
Jednak wokół ustawy Szyszki narosło wiele kontrowersji, bo doprowadziła do masowej wycinki drzew w całej Polsce, również w miejscach chronionych, a skorzystali na niej przede wszystkim deweloperzy i firmy wycinkowe.
Łęczna zabytkiem
Zespół urbanistyczny Łęcznej został wpisany do rejestru zabytków 30 września 1972 roku. „Miasto Łęczna jest przykładem indywidualnego układu urbanistycznego, kształtującego się od wczesnego średniowiecza do początku XIX w., wyróżniającego się śmiałą kompozycją rozplanowania ulic i logiką układu trzech dużych rynków, wytworzonych w wyniku potrzeb handlowych, które w znacznym stopniu wpłynęły na organizację założenia miejskiego i formę jego zabudowy.
Zabytkowa sylweta miasta, położonego na skarpie, u zbiegu dwu rzek Wieprza i Świnki, tworzy malowniczy kompleks o dużych walorach plastycznych i krajobrazowych” - czytamy w uzasadnieniu.
